De laatste avond van het jaar, de geur van avontuur
Gisteravond stond de wereld stil. Niet letterlijk, natuurlijk – er waren overal vuurpijlen, champagneglazen en te harde muziek. Het was oudjaarsavond, en die gehaktballetjes. God, die balletjes. Ik had ze eerder op de dag gemaakt, in de keuken die inmiddels mijn laboratorium is geworden. Albondigas met een Noord-Afrikaanse Twist. We zouden ’s avonds even een uurtje naar de jachthaven gaan, mijn vrouw en ik. Er was nog een handjevol vrienden van de haven, en iedereen nam wat lekkers mee. I got this! Specerijen, verse ingrediënten en een flinke dosis intuïtie; dat was mijn recept. De lucht in de keuken rook naar komijn, knoflook en een belofte van iets speciaals. Terwijl buiten de kou langs de boten gierde, borrelde in mijn pan een saus waar je je brood in wilt verdrinken.
Mijn wereldberoemde Albondigas met een Noord-Afrikaanse Twist.
Tegen de tijd dat de avond begon, waren de balletjes klaar om te schitteren. We vierden oudjaar niet in een chic restaurant of met flitsend vuurwerk, maar tussen de boten, met het water als spiegel van de nacht. De geur van de albondigas trok iedereen naar de tafel. Het was eten zoals het bedoeld is: rijk, warm, met een vleugje avontuur. En terwijl we aten, dronken en lachten, leek het bijna alsof de wereld even pauze nam.
Dit gerecht is meer dan alleen eten; het is het soort gerecht dat verhalen maakt. En gisteren was een verhaal dat ik niet snel zal vergeten.
Er is sowieso iets bijzonders aan gehaktballetjes. Ze hebben iets universeels. Elk land, elke cultuur, elke grootmoeder met een verhaal heeft haar eigen versie. Maar soms wil je een gerecht niet alleen maken, je wilt het heruitvinden. Je wilt het transformeren, het naar je hand zetten, het onmiskenbaar van jou maken. Dit recept is precies dat: een reis door je keukenkastje, een flirterige dans met specerijen, een gerecht dat een mediterrane ziel ontmoet met een Noord-Afrikaanse hartslag…
Albondigas met een Noord-Afrikaanse Twist dus.
Albondigas, die Spaanse gehaktballetjes, zijn van zichzelf al een warme knipoog naar comfort food. Maar hier krijgen ze een make-over: geen oregano, geen ‘klassiek’, maar een scheutje avontuur. Komijn, kurkuma en gerookte paprikapoeder brengen warmte, diepte en een vleugje mysterie. En dan, als pièce de résistance, een flinke klodder chipotlesaus voor die rokerige, pikante kick. Dit is geen gerecht voor puristen, of misschien ook wèl. Dit is in elk geval voor mensen die met volle teugen leven, en eten, zoals het bedoeld is.
En dan die saus!
De saus? Die is net zo belangrijk als de balletjes zelf. Het is een dikke, robuuste, tomatengebaseerde droom, verrijkt met meer komijn, een vleugje cayenne en de kruidigheid van verse rode peper. Hierin zwemmen de balletjes, sudderend tot ze doordrenkt zijn met al die diepe, hartverwarmende smaken. Je serveert het met brood – Turks, stokbrood, wat je maar wilt – zodat je geen druppel van die saus hoeft te verspillen.
En de leftovers zijn perfect voor een goed vullend ontbijt na een gezellige oudjaarsavond.
Oh, en voor de echte avonturiers: de volgende ochtend, wanneer je hersens nog bonken van gisteravond, transformeer je de restjes tot een ultiem ontbijt. Combineer de saus en balletjes met witte bonen in tomatensaus, een gebakken ei erbovenop, en voilà – je hebt een levensreddend bord comfort. De beste nieuwjaarsdag, ever!
Albondigas met een Noord-Afrikaanse Twist
Equipment
- 1 Braadpan of (electrische) snelkookpan
- 1 Koekenpan of hapjespan, of wok
Ingrediënten
Voor de balletjes
- 2 kg rundergehakt
- 1½ eetlepel zout
- 1 eetlepel versgemalen zwarte peper
- 1 eetlepel gemberpoeder
- 1 eetlepel komijnpoeder
- 1 eetlepel paprikapoeder
- 2 eetlepels kurkumapoeder
- 1 bolletje knoflook
- 3 grote sjalotten
- 1 rode peper meer naar smaak
- ½ bosje verse peterselie de steeltjes
Voor de saus
- 3 blikken tomatenblokjes 400gr
- 2 pakken polpa tomatenpulp
- 3 eetlepels chipotlesaus
- 3 grote sjalotten
- 1 rode peper meer naar smaak
- ½ bosje verse peterselie de blaadjes
- 1 bolletje knoflook
- 1 eetlepel zout
- 1 eetlepel versgemalen zwarte peper
- 1 eetlepel cayennepeper naar smaak
- 3 eetlepels vers gestampte komijnzaad
- 1 rode peper meer naar smaak
Instructies
Voor de balletjes
- Snipper de sjalotten fijn
- Dito met de knoflook, rode peper, en de steeltjes van de peterselie.
- Mix alle verse en droge kruiden en specerijen met het rundergehakt.
- Laat liefst een uurtje marineren. Als er geen sjalotten in zouden zitten was 24 uur gewenst geweest maar met sjalotten of uien in de gehakt wordt de ui al snel overheersend.
- Draai kleine gehaktballetjes, iets kleiner dan een bitterbal, en groter dan soepballetjes.
- Bak ze op middelhoog vuur in een klein scheutje extra vierge olijfolie tot ze rondom mooi aangeraden zijn. Dit doe je het beste in een koekenpan of hapjespan, in batches. Schep de balletjes over in een kom of ovenschaal of iets dergelijks tot je alle balletjes hebt aangebraden. Bij iedere batch balletjes giet je eerst even de braadsappen en -olie af. Doe je dit niet, dan krijg je een dikke laag olie op je saus. Bah.
- Hierna, of terwijl je de balletjes aanbraadt, kun je met de saus beginnen. Afhankelijk van jouw keuken skills. Als je geen duizendpoot bent, doe je het gewoon, op je gemak, nadat je de balletjes hebt aangebraden.
Voor de saus
- Neem een grote (de balletjes moeten er later ook bij) gietijzeren braadpan of, als je die niet hebt, een kookpan met dikke bodem. Fruit de sjalotten aan in extra vierge olijfolie en een eetlepel roomboter.
- Wanneer ze mooi glazig zijn gooi je de knoflook en de rode peper erbij.
- Als je de knoflook lekker ruikt kun je de droge kruiden en specerijen erbij doen. Liefst even door elkaar gemixt en niet te lang meebakken.
- Dan afblussen met de tomatenblokjes en polpa. Goed roeren. En dan de chipotlesaus toevoegen. Roeren.
- Voeg nu de balletjes toe aan de saus en laat een uurtje op het kleinste pitje pruttelen met gesloten deksel.
- Als je een (electrische) snelkookpan hebt kun je het ook daar in doen: 10 minuten – plus de tijd die nodig is om de pan op druk te brengen. Een electrische snelkookpan zet je Manual en High, op 10 minuten. Sluit de deksel en ventiel, en druk op start. Bij een gewone snelkookpan begin je te tellen wanneer de druk opgebouwd is en de pan stopt met sissen door het overdrukventiel.
- Serveer met stokbrood of Turks brood om lekker die saus op te soppen.